Notas de prensa

Un equipo de investigadores logra describir a evolución dos asentamentos humanos en España entre 1900 e 2020 coa participación da USC

Un equipo integrado por investigadores da USC, da Fundación para a Investigación do Clima, así como das universidades de Colorado Boulder e de Southern California, acaban de procesar as pegadas de doce millóns de construcións para describir a evolución dos asentamentos humanos en España entre os anos 1900 e 2020.

Así, entre as conclusións que achega o artigo ‘HISDAC-ES: historical settlement data compilation for Spain (1900–2020)’, publicado na revista Earth System Science Data, evidénciase que a cota de superficie construída en Madrid evolucionou do 1,6% en 1900 ao 6,5 en 2020, mentres que no caso de Castela e León a porcentaxe diminuíu, pasando do 21% ao 11%. O resultados obtidos poderían servir para modelar a influencia do crecemento urbano no clima.

As medicións multitemporais que cuantifican os cambios na superficie da Terra son fundamentais para comprender moitos procesos naturais, antropoxénicos e sociais, tal e como explican dende o equipo do que forman parte os investigadores da USC, José Antonio Aldrey Vázquez e Manuel Borobio Sanchiz. “Para cuantificar e comprender mellor os devanditos procesos, requírense fontes histórico-xeoespaciais como é o caso dos datos catastrais con datos relativos á propiedade, uso do edificio e ano de construción”, explican.

Tomando esa información como punto de partida, o equipo desenvolveu unha técnica innovadora que permitiu crear as primeiras superficies cuadriculadas de desenvolvemento de asentamentos históricos de España de 100 por 100 metros que amosan a densidade de edificación, a intensidade edificada e o uso do solo edificado. Ademais dos investigadores Aldrey e Borobio, integran o equipo investigador Dominic Royé, Johannes Uhl, Stefan Leyk e Keith Burghardt.

Metodoloxía

En concreto, xerouse un conxunto de superficies cuadriculadas de gran fino que describen as dimensións físicas, funcionais e temporais da contorna construída en España. Estas superficies abarcan, por exemplo, a área de construción, o número de unidades de vivenda, o tipo de uso de chan predominante e as estatísticas de antigüidade da construción cunha resolución espacial fina de 100 m × 100 m. Ademais, utilizaron a información sobre a idade dos edificios dispoñible nestas bases de datos de edificios para estimar e mapear as densidades históricas das construcións e o terreo edificado dende 1900 ata 2020. Os resultados avaliáronse con respecto a unha variedade de fontes de datos, incluídos datos de asentamentos humanos e datos de cobertura do chan obtidos mediante sensores remotos, representacións históricas do uso da terra baseadas en modelos e mapas históricos, así como imaxes aéreas históricas. Entre todas elas atoparon altos niveis de acordo.

Como sinala José Antonio Aldrey, os resultados “mostraron claramente dous sistemas de poboamento distintos en España, cada vez máis diluídos, asociados á súa evolución histórica e climática”. No noroeste e a área cantábrica (Galicia, Asturias, Cantabria, País Vasco, norte de Navarra e parte de Cataluña) produciuse unha tradicional dispersión da poboación rural en casas illadas e/ou pequenos asentamentos asociados a un clima atlántico, con agricultura e gandaría intensiva favorecida pola presenza de abundante auga. En cambio, o resto do territorio, de clima mediterráneo, experimentou asentamentos concentrados asociados a cultivos de cereais, viña e oliveira, así como a unha gandaría extensiva.

Posibles aplicacións

“Estes conxuntos de datos representan unha imaxe única, baseada en evidencia, do desenvolvemento histórico, durante períodos de tempo moito máis longos que os datos xeográficos modernos recompilados a partir de imaxes satelitais, que só están dispoñibles para as últimas décadas, dende 1970 en diante”, explican dende o equipo investigador. Con todo, persisten algunhas incertezas: por exemplo, non se teñen en conta os edificios que existiron no pasado e foron demolidos e/ou reconstruídos. “Existen numerosas e prometedoras aplicacións desta investigación. Un exemplo do uso que se lle pode dar a estas superficies cuadriculadas é o feito de modelar a influencia do crecemento urbano no clima”, explican. Outras aplicacións do novo conxunto de datos son os estudos de exposición da contorna construída a perigos naturais, as interaccións entre os espazos construídos e o medio ambiente, así como a vulnerabilidade da infraestrutura construída.

Universidade de Santiago de Compostela (USC), 2023-10-31

Actualidad

Foto del resto de noticias (20240510-xunta.JPG) Tivo lugar unha xornada de debate organizada pola Fundación Galicia Europa (FGE) no marco da celebración do Día de Europa co obxectivo de abordar coa mocidade universitaria o estado actual do proxecto de construción europea. No evento colaboraron a asociación xuvenil Equipo Europa e a asociación de debate universitario Retórica da Universidade de Vigo. No evento tratouse o impacto da Unión Europea e das eleccións ao Parlamento Europeo do próximo xuño. A fundación ten en marcha unha campaña en redes sociais para informar á cidadanía galega sobre o traballo das institucións da UE e sobre o seu impacto en Galicia. En liña co seu compromiso con achegar a Unión á xuventude, patente na iniciativa EuroXuventude, a campaña estará principalmente destinada á mocidade.
Foto de la tercera plana (outras-historias-posibles.jpg) A Cidade da Cultura de Galicia reivindica na exposición 'Outras historias posibles' a obra de seis artistas contemporáneas vinculadas a Galicia que despuntaron nos anos 80 do pasado século. A mostra, que abrirá a súas portas no Museo Centro Gaiás da Cidade da Cultura a finais deste mes de maio, reúne unha ampla escolma dos traballos de Ana García Pan, Emilia Guimeráns, Anne Heyvaert, Tusi Sandoval, Blanca Silva e Laura Terré co obxectivo de celebrar o seu talento e contextualizar a súa obra, atendendo tanto ás influencias do contexto histórico como aos eventos da vida privada que determinaron o seu devir artístico.

Notas

Representantes dunha trintena de universidades españolas déronse cita en Vigo para avanzar na protección dos dereitos e no compromiso coa diversidade cultural, sexual e de xénero. Fixérono no cuarto encontro da Red de Universidades pola Diversidade, o órgano de representación das universidades españolas en diversidade sexual e de xénero (orientación sexual, diversidade corporal, afectiva, identidade de xénero e expresión de xénero) e diversidade por procedencia, cultura, crenza e afíns.
A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega aprobou o nomeamento de Joseba Sarrionandia, escritor vasco, como Escritor Galego Universal en 2024, desde o profundo respecto e afecto á súa persoa e a valoración da altísima calidade da súa obra, así como por defender a lingua, a cultura e a dignidade nacional de Euskadi. Joseba Sarrionandía (Bizkaia, 1958), formou parte nos anos oitenta da banda literaria Pott, xunto con Bernardo Atxaga, Jon Juaristi e Ruper Ordorika.
PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
PUBLICACIONES